Σπουδαιότητα: Η δουλειά του δημοσιογράφου χρειάζεται εγρήγορση, κριτική σκέψη, επιθυμία για αναζήτηση, ευελιξία, γνώσεις και πνευματική καλλιέργεια, ετοιμότητα, ανεξαρτησία, τόλμη, ικανότητα για ανάληψη πρωτοβουλιών, αμεροληψία, ευσυνειδησία κι εργατικότητα. Ο πρωταρχικός του σκοπός είναι η αποκάλυψη της αλήθειας και η αντικειμενικότητα στην ενημέρωση. Ο δημοσιογράφος προσπαθεί να μην επηρεάζεται από τις δικές του εμπάθειες, στάσεις, συμφέροντα κι αντιλήψεις και να μην εμπλέκεται σε προσωπικές αντιπαραθέσεις. Ένας δημοσιογράφος πρέπει ακόμη, να έχει επιμονή, ευγένεια, περιέργεια, υπευθυνότητα, σωματική και ψυχολογική αντοχή.
Στα προσόντα ενός καλού δημοσιογράφου περιλαμβάνονται και η σωστή χρήση της μητρικής γλώσσας και του προφορικού ή γραπτού λόγου, η ικανότητα επικοινωνίας σε άλλες γλώσσες, η γερή μνήμη, η παραγωγή ιδεών, η συνδυαστική ικανότητα γεγονότων-καταστάσεων, η ευχέρεια στην επικοινωνία, οι καλές δημόσιες σχέσεις, καθώς επίσης και η ικανότητα διεκπεραίωσης εργασιών γραφείου. Οι γνώσεις χειρισμού Η/Υ και ξένων γλωσσών θεωρούνται απαραίτητες για τους επαγγελματίες του χώρου.
Καθήκοντα: Ο δημοσιογράφος αρχικά εντοπίζει το θέμα που θέλει να παρουσιάσει. Στη συνέχεια ερευνά το θέμα του πολύπλευρα, προκειμένου να συλλέξει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες: παίρνει συνεντεύξεις τις οποίες μαγνητοφωνεί ή βιντεοσκοπεί, απευθύνεται σε διάφορες πηγές για να εξακριβώσει λεπτομέρειες και να διασταυρώσει τις πληροφορίες που συγκεντρώνει, συνδυάζει τα στοιχεία που έχει στην διάθεσή του προκειμένου να παρουσιάσει το θέμα και το αποτέλεσμα της έρευνάς του στο κοινό.
Αν η παρουσίαση αυτή έχει τη μορφή άρθρου σε έντυπα μέσα, αναλαμβάνει να συντάξει το κείμενο και να κάνει όλες τις απαραίτητες διορθώσεις που χρειάζονται για τη δημοσίευσή του. Αν έχει την μορφή τηλεοπτικής ή ραδιοφωνικής εκπομπής, χρειάζεται να έρθει σε επαφή με τους προσκεκλημένους στην εκπομπή του, να συλλέξει και να επεξεργαστεί το υλικό της συζήτησης, να αναλάβει τον συντονισμό της συζήτησης, να συνεργαστεί με τον τεχνικό για το μοντάζ της τηλεοπτικής εκπομπής, καθώς και με τον σκηνοθέτη και όλους τους τεχνικούς που εμπλέκονται στο γύρισμα μιας εκπομπής.
Ανάλογα με τη θεματολογία στην οποία έχει εξειδικευθεί και το είδος του συγκεκριμένου τομέα στον οποίον απασχολείται, ο δημοσιογράφος μπορεί να είναι ανταποκριτής στο εξωτερικό, αρθρογράφος, οικονομικός αναλυτής, πολιτικός συντάκτης, αθλητικογράφος, ειδικευμένος σε διάφορα κοινωνικά και άλλα θέματα, παρουσιαστής προγραμμάτων, εκφωνητής ειδήσεων, ελεύθερος ανταποκριτής ή συνεργάτης, αστυνομικός ή πολεμικός ανταποκριτής.
